معرفی بیمه اتکایی

در این نوع بیمه، شرکت بیمه که خود بیمه‌گر بیمه‌نامه‌های مختلفی می‌باشد، ‌خود را در مقابل خسارات احتمالی که بیمه‌‌نامه‌ها دچار آن می‌شوند،‌ نزد شرکت بیمه دیگری بیمه می‌نماید. اساساً قراردادهای اتکایی با قراردادهای سایر رشته‌های بیمه به علت وجود دو خاصه زیر متفاوت است:

• قرارداد بیمه معمولاً بین بیمه‌گر و یکی از آحاد جامعه که می‌تواند یک فرد یا یک واحد تجاری یا صنعتی و یا یک موسسه خیریه و یا یک واحد دولتی باشد،‌ منعقد می‌گردد. یک قرارداد بیمه اتکایی بین دو بیمه‌گر که یکی از آنها به‌عنوان "بیمه‌گر اتکایی" و دیگری بعنوان "بیمه‌گر اولیه" یا "صادرکننده بیمه" و یا "بیمه‌گر واگذارنده" نامیده می‌شود منعقد می‌گردد. بیمه‌گر اتکایی هم ممکن است بیمه های اتکایی را که پذیرفته است مجدداً بصورت اتکایی بیمه نماید که این قرارداد را "واگذاری مجدد" و به تبع آن شرکت بیمه اتکایی مقدم را "واگذارنده" و شرکت اتکایی که واگذارنده را پذیرفته است، "بیمه‌گر اتکایی مجدد" می‌نامند.
• موضوع یک بیمه می‌تواند مال، شخص و یا سود حاصله‌ای باشد که در معرض خطر نابودی یا خسارت قرار دارد و یا اینکه نوعی از انواع مسئولیت‌هایی باشد که بر اثر فعالیت‌های خود وی، کارگزاران و یا کارکنان او بوجود آید. در این حالت، بیمه‌گر مستقیماً حوادثی را که ممکن است منجر به زیان‌های اقتصادی مانند از بین رفتن اموال بر اثر آتش‌سوزی یا خطرات تبعی دیگر، و همچنین اتفاقاتی که مسئولیت‌هایی قانونی را بدلیل وارد آمدن صدمات جسمی و یا خسارات به اموال اشخاص ثالث را بدنبال داشته باشد، بیمه می‌نماید. در حالیکه یک بیمه‌گر اتکایی صرفاً بصورت غیرمستقیم و به لحاظ تعهدی که در جبران خسارت وارد به واگذارنده دارد، به اینگونه خسارات اولیه مرتبط و ذی‌علاقه است.

در واقع بیمه اتكائی قراردادی است كه به موجب آن بیمه گر مستقیم تعدادی از بیمه گران اتكائی را در حق بیمه و پرداخت خسارت خود به طرق مختلف مشاركت میدهد. بدینوسیله درآمدها وخطرات تحت پوشش بین چندین شركت بیمه در داخل و خارج از كشور تقسیم میگردد. بعبارت ساده تر بیمه اتكائی یعنی تقسیم و توزیع ریسك بین دیگر بیمه گران اتكائی.

قراردادهای بیمه های اتكائی به طور كلی به سه نوع قراردادهای نسبی (Proportional)، قراردادهای غیر نسبی (Non proportional) و قراردادهای اختیاری (Facultative) تقسیم می شوند.

ســـرمایه و اندوخته های شرکت های بیمه اگرچه مبالغ قابل توجه و هنگفتی می باشد، لکن درمقایسه با تعهدات بسیار سنگینی که قبول می کنند بسیار اندک و ناچیزاست ، به همین دلیل در مقابل حوادث و خطرات بزرگ فوق العاده آسیب پذیر هستند. توسعه فعالیتهای اقتصـادی ، ایجاد واحدهای عظیـم صـنعتی ، ناوگانهای بزرگ هواپیمایی و دریایی، پوشـشهای مسئولیت وتجمع خطر در رشته های مختلف بیمه، تعهـدات شـرکتهای بیمه را روز به روز افزونـــتر نمـوده است.

شـرکتهای بیمه برای کاهش تعهدات سنگین خود راهی جز واگذاری بخشی از تعهدات خود به دیگر شرکتهای بیمه را ندارند. این واگذاری بــه روشهای مختلف صورت میگیـــرد که به آن بیمه اتکایی گفـته میشود.

همانطور که بیمه گذاران اموال و دارایی هایخود را نزد شـرکتهای بیمه، بیمه می نمایند،شرکتهای بیمه نیز خود و تعهدات خود را نزد دیگـر شرکتهای بیمه(بیمه گر اتکایی)در مقابــل خسارات سنگین و بزرگی که ممکن است وضعیت مالی آنها را با مخاطره روبرو کــند، بیمه میکــنند.در واقع با این عمل شرکتهای بیمه ، شرکتهای دیگری به نام بیمه گر اتکایی را در نتایج مالی تعهدات خود سهـیم می کنند.

با بیمه اتکــایی خطر بین چندین شـرکت بیـمه در داخل و خارج ازکشور تقســیم شده و درصورت بـروز خسارتی بزرگ وضعیت مالی یک شرکت بیمه با مخاطره روبرو نمیگردد.

بـه عبارتی ساده تر بیمه اتکایی " یعنـــی تقسـیمخطر و ریسک یک تعهـد بیمه ای " .مکانیزم عملی بیمه اتکایی بدیـن شکل است که بیمه گـر اتکایی درمقابل دریافت مبلغی (از حق بیـمه) تمام یا بخشی از تعهدات بیـمه گـر واگذارندهرا به عهـده میگیـرد.